İlk çeyrekte büyüme
Asaf SavaÅŸ Akat

En büyük Ä°spanya! Çok ilginç bir maç oldu. Maç öncesinde Ä°talya’yı tutuyordum. Ama Ä°spanya’nın oyunu çabuk ikna etti. Ä°kisi de yabancı takım olunca kolay dönülüyor. HoÅŸ, genelde görüÅŸ deÄŸiÅŸtirmekte zorlanmadığım biliniyor.

Finali Euro Bölgesi’nin en sorunlu iki büyük ülkesi oynadı. Anlamlıdır. DüÅŸük kamu borcu, büyük dış fazla, saÄŸlam bankalar vs. Almanya’ya yetmedi. Kötü makro dengelere raÄŸmen mikro düzeyde müthiÅŸ baÅŸarı hikâyesi çoktur. Ä°spanyol futbolu kanıttır.

Haziran enflasyonu bu sabah açıklanıyor. Ä°TO’nun Ä°stanbul Ücretliler Geçim Endeksi yüzde 0.6 geriledi. Piyasa TÜFE’de yüzde 0.4 düÅŸüÅŸ bekliyor (yıl sonu yüzde 7,3). Geçen yılın sert düÅŸüÅŸü (yüzde 1.4) yıllık enflasyonu yükseltir. Ayrıntılar perÅŸembeye.

Ä°ç talebin dağılımı

Ä°lk çeyrek milli gelir verileri TÜÄ°K tarafından yayınlandı. Ekonominin geçen yıla göre yüzde 3.2 büyüdüÄŸü ortaya çıktı. Piyasa yüzde 2.8 öngördü. Ben yüzde 4’ü aÅŸar dedim.

Üretim cephesi ilginç deÄŸil. Tüm sektörlerde düÅŸük oranlı büyüme var. Zaten yavaÅŸlamanın gerisinde talep yetersizliÄŸi yatıyor. Harcama kalemleri öne çıkıyor.

Ä°ki buçuk yıldır özel tüketim patlaması ekonominin motoru olmuÅŸtu. Ä°lk çeyrekte özel tüketim adeta kazık fren yapıyor. Geçen yıla göre sabit kalıyor. DiÄŸer göstergelerden böyle çıkacağı anlaşılmıştı.

Özel yatırımları yatay bekliyordum. Geçen yıla göre yüzde 1.6 artıyor. Dağılımı ÅŸöyle: Makine-teçhizat yüzde 0.9; inÅŸaat yüzde 3.1. Özel yatırımların nispi canlılığı iyi haberdir.

Toplam özel harcama artışı yüzde 0.4 oluyor. Bir yıl önce yüzde 17.6 idi. Kamu harcama artışı normal eÄŸilimini sürdürüyor: Tüketim yüzde 5.5; yatırım yüzde 2.1; toplam yüzde 4.7. Özel ve kamu harcama toplamı iç talebi veriyor. Yüzde 0.9 artıyor.

Dış talep ve stoklar

Dış talebe dönelim. Ödemeler dengesi mal-hizmet ihracatının güçlü, ithalatının ise zayıf seyrettiÄŸi göstermiÅŸti. Milli gelire aynen yansıyor. Ä°hracat yüzde 13.2 artarken ithalat yüzde 5 geriliyor.

Dış talepte deÄŸiÅŸim hızı anlamsız çıkar. Yerine büyümeye katkısı izlenir. Ä°hracatın katkısı yüzde 3, ithalatın yüzde 1.6; toplam dış talebin yüzde 4.5 çıkıyor. Ä°ç taleple toplayınca nihai talep artışı yüzde 5.5 oluyor.

Ne demek? Ä°ç talep artmıyor. Ama yapısı deÄŸiÅŸiyor. Ä°thalata giden iç talep düÅŸüyor. Dolayısı ile yerli üretime iç talep artıyor. Ä°hracat eklenince nihai talep güçlü seyrediyor.

En zoru stok deÄŸiÅŸimini tahmin etmektir. Ä°lk çeyrekte firmalar toplam talebin bir bölümünü üretim yerine stoktan karşılıyor. Azalan stoklar büyümeden 2.3 puan götürüyor. Böylece yüzde 3.2’ye ulaşılıyor.

2012 için büyümeyi yüzde 4.5 tahmin ettim. Ä°lk çeyrek sonuçları bu sayı ile uyumludur. DeÄŸiÅŸtirmiyorum.

Vatan



Sayfa Adresi: http://www.istefinans.com/yazar/Ilk-ceyrekte-buyume/94