otorlu kara taşıtları ihracatında mart ayından beri düÅŸüÅŸ gerçekleÅŸirken, kıymetli maden ve metaller ihracatı ocakta 9. sıradayken, ÅŸubat ve martta 5. sıraya, nisan ve mayısta ise geçen yılın aynı aylarına göre ortalama yüzde 434 artış göstererek 1. sıraya yükseldi.
Mayısta en fazla ihracat yapılan ülke Ä°ran oldu. Bu ülkeye yapılan ihracat 2011 Mayıs ayına göre yüzde 513.2 artarak 1.66 milyar dolar olurken bu rakamın 1.39 milyar doları altın ihracatından kaynaklandı. Türkiye’nin ilk 5 ayda gerçekleÅŸtirdiÄŸi 4.02 milyar dolarlık altın ihracatının 3.08 milyar doları Ä°ran’a yapıldı. TÜÄ°K verilerine göre Türkiye’nin geçen yılın mayıs ayında Ä°ran’a altın ihracatı yoktu.
Geçen ay da aynısı oldu
Nisan ayında da Ä°ran’a yapılan 1.47 milyar dolarlık ihracatın 1.2 milyar doları altın satışıydı. Nisan ve mayısta en fazla ihracatın Ä°ran’a yapılıyor olması ve ülkeye altın satışının iki aydır artış göstermesi dikkat çekti. Ä°ran’ın altın almasını Ä°ntegral Menkul DeÄŸerler Analisti Yeliz Karabulut ÅŸöyle yanıtladı:
“Ä°ran’ın uranyum zenginleÅŸtirmesi ABD ve Ä°srail tarafından takip edilmekte, Ä°ran’la aralarında sık sık krizler olmakta. Ä°ran bu altın stoÄŸunu artırarak ABD ve Ä°srail ile bir kriz olması halinde (suni ya da gerçek), risk enstrümanı olan altındaki fiyat artışından ciddi kâr saÄŸlayacak. Ya da Suriye’ye olası bir müdahalenin olması halinde yine altın stoÄŸu ile kâr elde edecek. Kısacası bu durum akıllara “Ä°ran bölgedeki olası bir krize mi yatırım yapıyor” sorusunu getiriyor.”
Cari denge düzeliyor
Altın ihracatı, azalan emtia fiyatları ve alınan önlemlerin desteÄŸiyle ilk 5 ayda bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19 azalan dış ticaret açığı, cari dengede gerçekleÅŸen kademeli toparlanmanın devam edeceÄŸini gösterdi.
Türkiye Ä°statistik Kurumu verilerine göre, dış ticaret açığı mayısta yüzde 15.5 azalarak 8.58 milyar dolar, ocak-mayıs döneminde yüzde 18.9 azalarak 35.58 milyar dolar oldu. Ekonomistler, mayıs ayında dış ticaret açığının beklentinin hafif üzerinde gelmesine karşın Ä°ran’a altın ihracatının ve ülke çeÅŸitliliÄŸinin devam ettiÄŸini belirtirken, AB’ye yapılan ihracatta yaÅŸanan sert düÅŸüÅŸe, OrtadoÄŸu’ya yapılan ihracattaki belirgin artışa dikkat çekti.
TÜÄ°K verilerine göre ihracat mayısta yüzde 20.3 artarak 13.17 milyar dolar, ocak-mayısta yüzde 12.7 artarak 61.15 milyar dolar oldu. Ä°thalat ise mayısta yüzde 3.1 artarak 21.75 milyar dolar, ocak-mayısta yüzde 1.4 azalarak 96.72 milyar dolar oldu.
‘Ä°hracat kesintisiz yükseliyor’
Ekonomi Bakanı Zafer ÇaÄŸlayan, dış ticaret açığındaki olumlu seyrin, saÄŸlık turizmi, eÄŸitim, biliÅŸim ve film alanlarındaki hizmet sektörüne yönelik getirilen yeni desteklerle cari açığa daha güçlü yansıyacağını belirterek, dış ticarette yaÅŸanan olumlu geliÅŸmelerin Avrupa’da yaÅŸanan ekonomik daralmaya raÄŸmen devam ettiÄŸini belirtti. Pazar çeÅŸitlendirmesine gidilmesinin önemini vurgulayan ÇaÄŸlayan, ihracatın AB ekonomik krizine raÄŸmen 27 aydır kesintisiz yükseldiÄŸini söyledi.
