Hükümetin yurtdışındaki varlıkların ülke içine getirilmesini saÄŸlamak amacıyla sürpriz ÅŸekilde yeniden getirdiÄŸi 2’nci Varlık Barışı’nın ardından, ikinci bir sürprize hazırlandığı iddiaları, Ankara gündemine oturdu.
Ankara kulislerinde hükümetin 2’nci Vergi Barışı’nın getirilmesine dönük hazırlık içinde olduÄŸu konuÅŸuluyor. Yeni düzenlemenin özellikle önceki uygulamaya baÅŸvurmuÅŸ, ancak yapılandırması bozulmuÅŸ olan ve sayıları 1 milyonu geçen vatandaÅŸları kapsayacağı belirtiliyor.
Kapsamı daralıyor
Hükümet, 2011 yılında çıkardığı 6111 sayılı torba kanunla, Cumhuriyet döneminin en büyük borç yapılandırmasına giriÅŸmiÅŸ ancak 50 milyar liralık beklentiye raÄŸmen tahsilat 22 milyar lirada kalmıştı
Sözkonusu tutar bütçe dengelerini önemli ölçüde iyileÅŸtirmiÅŸ, ekonomi yönetiminin elini rahatlatmıştı. Ancak toplanacak tutarın 50 milyar liraya ulaÅŸmamasında, vatandaÅŸların belirlenen borç tutarını bir kaç taksitten sonra ödeyememesi ve yapılandırmanın bozulması gerekçe gösterildi. Bazı vatandaÅŸlar vergi barışına baÅŸvurmalarına raÄŸmen ödemeleri yarım kaldı ve yapılandırmaları da bozuldu. Åžimdi bu vatandaÅŸların birikmiÅŸ borçları da arttı.
Yeni dönemde hükümetin, benzer Vergi Barışı’nı yeniden getirmeyi planladığı, ancak bu kez barışın 2011’deki gibi her tür kamu alacağını deÄŸil, vergi alacakları gibi belirlenmiÅŸ bazı kamu alacaklarını kapsayacağı belirtiliyor. Böyle yapılandırması bozulmuÅŸ olanlara ikinci hak tanınacağının altı çiziliyor.
Beklenti 30 milyar lira
Hükümetin 2’nci Vergi Barışı’nı getirmesi halinde en az ilk uygulamadaki kadar vergi alacağını tahsil edebileceÄŸi hesabı yaptığı belirtiliyor. Hükümet 2’nci Vergi Barışı’ndan en az 20 milyar lira bekliyor. Borcunu kapatamamış 1 milyonu aÅŸan borçlularla tahsilatın 30 milyar liraya ulaÅŸabileceÄŸi de iddia ediliyor. Hükümetin önceki düzenleme gibi yine CHP’nin desteÄŸini isteyeceÄŸi belirtiliyor.
2011’de baÅŸarı yüzde 44’te kaldı, alacak daha da arttı
- 2011’de yapılan 6111 sayılı Torba Kanun’la Cumhuriyet tarihinin en büyük borç yapılandırması yapılmıştı.
- 50 milyar liralık tahsilat yapılması bekleniyordu ancak tahsilat tutarı 22 milyarda kaldı.
- BaÅŸarı oranı yüzde 44’le sınırlı kaldı.
- Varlık Barışı’nda yapılandırılan tutarın yanısıra sonradan doÄŸan vergilerin de ödenmesi gerekti. Esnaf zorlandı. Bu uygulama nedeniyle 1 milyondan fazla esnafın yapılandırması iptal oldu.
- Yapılandırmadan önce devletin 50 milyar lira vergi alacağı vardı, yapılandırmaların bozulması nedeniyle sonradan doÄŸan borçların da ödenememesi yüzünden alacak tutarı yüzde 50 arttı.
- Uygun şartlı, sıfıra yakın faizli yeni bir barışla en az 30 milyar TL tahsilat yapılabileceği iddia ediliyor.
Varlık Barışı’na G-20 raporu sebep olmuÅŸ
Ekonomiden Sorumlu BaÅŸbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın, G20 ve IMF-Dünya Bankası toplantıları için bulunduÄŸu ABD’den sürpriz ÅŸekilde açıkladığı ve hızla Meclis’e sevkedilen yeni Varlık Barışı düzenlemesinin ardından, ekonomi yönetimini korkutan rakamlar çıktı. G20 ve IMF-Dünya Bankası bahar toplantılarına Meclis’i temsilen katılan CHP Milletvekili Müslim Sarı, sözkonusu toplantılarda Türkiye’yi de kapsayan bir dizi ülke için ciddi uyarılar çıktığını, Türkiye’nin son makro rakamların da bu uyarıları daha da kritik hale getirdiÄŸini söyledi.
IMF-Dünya Bankası toplantılarındaki genel havanın, “2013, 2012 yılından çok daha iyi bir yıl olmayacak” ÅŸeklinde olduÄŸunu dile getiren Sarı, IMF World Economic Outlook Raporu’nun ekonomik riskler üzerine odaklanmış bir rapor olduÄŸunu kaydetti.
Palandöken’den CHP’ye ‘Destek verin’ ziyareti
GeçtiÄŸimiz hafta CHP Genel BaÅŸkanı Kemal KılıçdaroÄŸlu’nu ziyaret eden TESK BaÅŸkanı Bendevi Palandöken’in, daha önceki vergi barışı yasasını destekleyen CHP’nin 2’nci Vergi Barışı gelmesi halinde yine destek verip vermeyeceklerini sorduÄŸu iddia edildi. KılıçdaroÄŸlu’yla yaptığı görüÅŸmeyle ilgili “Esnafın sorunlarını anlattım” diyen Palandöken, doÄŸrudan bir bilgi vermedi. Palandöken’e göre Vergi Barışı’yla 30 milyar TL tahsilat yapılabilir. Yapılması gereken daha uygun ÅŸartlarda sıfır faizli, uzun vadeli yeni bir Vergi Barışı.
Ä°lk vergi affı 1906’da yapıldı
Türk hukukunda vergi affının ilk uygulaması 1906 yılında çıkarılan bir ‘iradei seniye’ ile yol vergisi yükümlülüÄŸünden dolayı uygulanan cezaların affıyla ilgiliydi. Türkiye’de yaÅŸayan herkesten alınan vergilerde sorun çıkınca ilk af çıkarıldı. Türkiye’de son 40 yıllık geçmiÅŸe bakıldığında vergi aflarının alışkanlık haline geldiÄŸi görülüyor. 1960-2013 yılları arasında 32 kez af çıktı. 2003’te 8 katrilyon, 2011 yılında ise 20 milyar lira tahsilat yapılmıştı.
Gülümhan Gülten/Vatan
