Özcan TahincioÄŸlu, Suzan Sabancı Dinçer, Ebru Özdemir, Ali Koç, Murat ÖzyeÄŸin gibi isimlerin başını çektiÄŸi ve Türkiye'de etkin giriÅŸimciliÄŸi destekleyen Endeavor Türkiye, AKÅžAM okurları için 2012 ve önümüzdeki dönemde yatırımcısına çok kazandıracak sektörleri deÄŸerlendirdi. Perakendeden temiz enerjiye iÅŸte yatırımcısının yüzünü güldürecek iÅŸ fırsatları...
GeliÅŸmekte olan ülkelerde, etkin giriÅŸimcileri destekleyerek, ekonomik geliÅŸime katkıda bulunmak amacıyla kurulmuÅŸ uluslararası bir sivil toplum kuruluÅŸu olan ve merkezi New York'ta bulunan Endeavor 2006'dan beri Türkiye'de de faaliyet gösteriyor. Endeavor Türkiye Yönetim BaÅŸkanlığı'nı Özcan TahincioÄŸlu yürütüyor. Suzan Sabancı Dinçer, Ebru Özdemir, Ali Koç, Ferit Åžahenk, Murat ÖzyeÄŸin gibi Türkiye ekonomisine yön veren isimler ise Endeavor Türkiye'nin yönetim kurulu üyeleri arasında yer alıyor. Haliyle hem mevcut yatırımcılar hem de 'giriÅŸimcilik' yoluna yeni çıkmayı planlayanlar için onların tavsiyeleri ve öngörüleri çok kıymetli. AKÅžAM Ekonomi, Endeavor Türkiye yönetim kurulu üyelerine 'Siz olsanız 2012'de hangi sektörlere yatırım yapardınız?' sorusunu sordu. Özcan TahincioÄŸlu niÅŸ maÄŸazacılığı, Ebru Özdemir temiz enerjiyi, Suzan Sabancı Dinçer, turizm, altyapı-ulaÅŸtırma ve sigortacılığı, Ali Koç ise dış kaynak kullanımını anlattı. Åžirketini büyütmek isteyen, yatırım yapacak yeni sektör arayanlar ve giriÅŸimci olmak isteyenler için baÅŸucu rehberi olacak öneriler, bu yazı dizisinde yer alıyor.
Dünya enerjinin 'temiz'ini istiyor, Türkiye'nin ÅŸansı çok
EBRU Özdemir-Limak Holding Yönetim Kurulu Üyesi
Temiz enerji teknolojileri, yenilenebilir enerji üzerine son birkaç yıldır konuÅŸuyor, tartışıyoruz. Dünyanın doÄŸal kaynaklarının tükendiÄŸi bir gerçek, bu durum bizi alternatif enerjiler üzerine çalışıp, yeni sistemler, alternatif çözümler bulmaya zorluyor. 2009'da ABD hükümeti sürdürülebilir teknolojiler için 100 milyar dolar, Çin ise 200 milyar dolar taahhüt etti. General Electric, Google, Siemens, Sharp uzun süredir yenilenebilir enerjiye yatırım yapıyor ve fosil kaynaklarından daha ucuza elektrik üretmeyi amaçlıyor. 2011 sonunda ABD hükümeti Türkiye'yle ortak iki farklı projeye imza attı. 2011'de yenilenebilir enerjiye yapılan global yatırımlar 260 milyar doları buldu ve bu rakam bir önceki yıla göre yüzde 5'lik artış gösterdi. AB ülkeleri 2020'de elektrik üretimlerinin yüzde 20'sinin yenilenebilir enerji kaynaklarından saÄŸlamayı hedefledi. Türkiye'de de temiz enerji teknolojileri ve yenilenebilir enerji üzerine farklı projeler geliÅŸtiriliyor ve büyük firmalar da bu konunun üzerine yoÄŸunlaşıyor. Türkiye, yenilenebilir enerji kaynakları açısından, hidroelektrik, rüzgar, güneÅŸ ve jeotermal enerji, yüksek potansiyele sahip ülkeler arasında. 2011 yılı ortası itibarı ile kurulu güçlerde, hidrolik enerjide 16 029 MW, rüzgarda 1 597 MW, biyokütlede 125 MW, jeotermalde ise 154 MW`a ulaşıldı. Potansiyelinin oldukça önemli bir bölümü deÄŸerlendirilmeyi bekleyen yenilenebilir enerji kaynaklarının verimli ÅŸekilde kullanılması, Türkiye'nin enerji bağımsızlığında önemli rol oynuyor. Türkiye'de yenilenebilir enerji yatırımları önümüzdeki yıllarda artarak devam edecek. Temiz enerji teknoloji yatırımları, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi maliyetini düÅŸürüyor ve sonuçta sektöre büyük firmalar ciddi yatırımlar yapmaya baÅŸlıyor.
NiÅŸ maÄŸazacılık yükseliyor, organik tarım ve tekstile yatıran kazanıyor
ÖZCAN TahincioÄŸlu-TahincioÄŸlu Holding ve Endeavor Türkiye Yönetim Kurulu BaÅŸkanı
NiÅŸ maÄŸazacılık perakende sektörünün son zamanlarda öne çıkan bir kolu. ABD ve Avrupa'da yaygın olan fakat Türkiye'de yeni büyümeye baÅŸlayan niÅŸ maÄŸazacılık (spesifik bir ürün grubunun satışı) sıcak bir sektör haline geldi. Türkiye de niÅŸ ürünlere talebi yüksek bir ülke artık; farklı ürün satın alma isteÄŸi ve seçicilik bizde de artıyor. ÖrneÄŸin Endeavor GiriÅŸimci ÅŸirketlerinden ciceksepeti.com sadece çiçek ve tatlı grubuna yoÄŸunlaÅŸarak online satın alma ve çiçek gönderimini birleÅŸtirdi ve üzerine oldukça talep gören tatlı gönderimi gibi yeni bir konsept de ekledi. Bu baÅŸarıyı fark eden Amazon.com'un Türkiye'deki ilk yatırımını ciceksepeti.com'a yapması tesadüf deÄŸil. Büyüme potansiyeli çok yüksek olan organik tarım ürünleri de niÅŸ maÄŸazacılıkta da yerini almaya baÅŸladı. Pahalı bir yöntem olması sebebiyle giriÅŸimcileri ilk etapta çok çekmiyor fakat organik tarım için yurtiçi ve yurtdışında inanılmaz bir pazar var. Sadece gıda deÄŸil, kozmetik sektöründe de kimyasal yerini organiÄŸe bırakıyor, tekstil, otomotiv üreticileri organik ürün kullanıyor, organik bebek ürünleri raÄŸbet görüyor. Krizlere raÄŸmen, organik ürün pazarı her yıl yüzde 15 oranında büyüyor. Organik tarım iÅŸine girmek isterseniz, AB'den verilen cazip fonlar da mevcut. Türkiye'nin bu pazardaki rekabet avantajını da düÅŸünecek olursak organik tarıma yatırım yapmak oldukça mantıklı görünüyor.
Turizm, sigorta, altyapının yıldızı daha da parlayacak
SUZAN Sabancı-Akbank T.A.Åž Yönetim Kurulu BaÅŸkanı
2012'de ön plana çıkacak sektörler arasında
l Altyapı-ulaştırma
l Enerji
l Turizm-eÄŸlence
l Sigorta-emeklilik fonlarını sayabiliriz.
Altyapı-ulaÅŸtırma, konut-inÅŸaat sektörlerinin ön planda olmasının sebebi bu alanlarda ihtiyaçlarının yüksek olması ve devletin bu sektörlere destek olması. Türkiye açısından kritik bir konu olarak öne çıkan enerji sektöründe ise özelleÅŸtirmeler ve yeni yatırımların yabancı sermaye giriÅŸiyle birlikte devam edeceÄŸini görüyoruz. Hükümet, 2023'e kadar nükleer enerji, doÄŸalgaz depolama tesisleri, rüzgar enerjisi ve yerli kömür kullanımı gibi enerji çeÅŸitliliÄŸi ve güvenliÄŸini artıracak kaynakları harekete geçirmeyi hedefliyor. Bu alanda da büyük bir potansiyel var. Son 2 yılda önemli sıçramalar yapan turizm-eÄŸlence sektörü, pek çok yerli ve yabancı yatırımcının da ilgi odağı. Sektör krize raÄŸmen büyümesini sürdürdü. Bu yıl için hedef yükselten sektörün yıl sonunda 32 milyon turiste ulaÅŸması bekleniyor. Alternatif turizm hizmetleri küçük yatımcıların da ilgisini çekiyor. Hizmet sektörü açısından bir diÄŸer önemli konu da bireysel emeklilik ve sigorta. Türkiye'nin en önemli sorunu olan tasarrufların artırılması için bu iki alan önümüzdeki yıllarda teÅŸvik edilecek. Dolayısıyla bu sektörler de hızlı büyüme potansiyeli gösterecek.
'Outsourcing' hizmetine talep her geçen artıyor
Ali Koç-Koç Holding Yönetim Kurulu Üyesi
Dünyadaki yeni ekonomik geliÅŸmeler ÅŸirketleri ciddi bir maliyet düÅŸürme ve verimlilik baskısı altına aldı. Ürün fiyatlarının son 20 yıl içinde enflasyonun artışına raÄŸmen yarı fiyatına inmesinin en önemli sebeplerinden biri olan outsourcing, tasarımdan yazılıma, mali denetimden lojistik yönetimine, müÅŸteri desteÄŸinden satışa tüm iÅŸ alanlarını kapsayabiliyor. l Catering l Temizlik l Güvenlik l Atık yönetimi l Peyzaj l Sosyal medya içerik yönetimi l Bilgi iÅŸlem, veri yönetimi ve l Kurumsal eÄŸitimler oursourcing fırsatlarının sadece birkaç örneÄŸi. Dünya, Çin ve Hindistan dışında iÅŸbirliÄŸi yapabileceÄŸi yeni ülkelerin arayışına girdi. Bir diÄŸer yeni trend ise tedarik zincirindeki gecikmeler, dil ve kültürel sorunlar, mesafe yönetimi, entellektüel sermaye risklerini azaltmak için yerel giriÅŸimcilerle çalışmak. Bu geliÅŸmelerin her ikisi de Türk giriÅŸimcileri için önemli bir fırsat. 2011 Avrupa İş Ödülleri'nde Türkiye'nin en iyi 25 ÅŸirketi arasına giren Endeavor giriÅŸimcilerinden Youtholding gençliÄŸe yönelik pazarlamayı Türkiye'de ilk baÅŸlatan firma. Åžirketin büyüklüÄŸü 20 milyon TL'yi aÅŸtı. Öte yandan outsourcing tüm dünyadaki giriÅŸimciler ve iÅŸgücü için mekandan bağımsız fırsatlar barındırıyor. ÖrneÄŸin Freelancer.com 2006 yılında kurulmuÅŸ ve ÅŸu an dünya çapında 3 milyon profesyoneli bir araya getiren dev bir online outsourcing merkezi. Sitenin sahibi 37 yaşında bir giriÅŸimci ve ÅŸirketin geçen yılki cirosu 35 milyon doları buldu.
Aylin Löle/AkÅŸam