Küresel piyasalar da heyecanla euro bölgesi maliye bakanları zirvesini bekliyor. Dananın kuyruğu kopar mı? Papatya falları açılıyor. Dağın bir kez daha fare doğurması ihtimali yüksektir. Piyasaların buna tahammülü var mı? Göreceğiz.

Almanya’dan net mesajlar gelmiyor. Maliye Bakanı Schaeuble bankalar için merkezi denetimi destekledi. Ama Merkel’in parlamentoda “benim sağlığımda müşterek tahvil olmaz” dediği manşetlere çıktı.

İçeride üç öncü gösterge haziran sonuçları açıklandı. Sektörel güven endeksleri perakende ticaret ve inşaatta azaldı. Hizmetlerde küçük bir artış var ama gelecek beklentisi gene düşüş gösteriyor.

Reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanımı da haziranda geriledi. Mevsim etkisi arındırılmış kapasite kullanımı ocaktan bu yana 3.7 puan düşüşle 73’e indi. Yavaşlama derinleşiyor ve yayılıyor. Büyüme için kötü haberdir.

Gösterge faiz

Bugün devlet tahvili faizlerine bakmak istiyorum. Farklı vadede ve koşullarda oldukları için biri tercih ediliyor. Gösterge faiz deniyor. Tam adı şöyle: İskontolu devlet İç borçlanma senetlerinin ikincil piyasa yıllık bileşik faiz oranı.

Mali kesim haklı olarak bankalar arası piyasanın gecelik faizlerine odaklanıyor. Kendi kısa vadeli fonlama maliyetini yansıtıyor. Reel kesimi ilgilendiren ise mevduat ve kredi faizleridir. Vadeleri daha uzundur. Gösterge faizle paralel seyreder.

Vurgulayalım. Yeni ihalede oluşan faizler değildir. İç ve dış mali kurumların mevcut tahvil stoğuna talebini yansıtır. Talep artınca tahvil fiyatları yükselir yani faizi düşer. Talep azalınca tersi olur.

Yabancıların da devlet tahvili piyasasında aktif oldukları biliniyor. Bazen stok biriktiriyorlar. Bazen boşaltıyorlar. Tercihlerini özellikle döviz kuru ve faizle ilgili beklentileri etkiliyor. Yerlilerin karar süreci de çok benzerdir.

Dolayısı ile ikincil piyasa faizleri bir yerde Türkiye ekonomisine bakışın temel göstergesi oluyor. Karamsar senaryolar kurda ve/veya faizde yükseliş beklentisine yol açıyor. Faiz tırmanıyor. Olumlu beklenti halinde ise faiz geriliyor.

Faiz hızla düşüyor

Gösterge faizin son iki yılda seyri aşağıdadır. Ay sonu itibariyle gösterge faizleri Turkey Data Monitor veri bankasından aldım. Haziran için dünün değerini (yüzde 8,65) kullandım.

2011 sonbaharında gösterge faiz aniden artıyor. Euro krizi bahanesi ile felaket senaryoları yazıldığı dönemdir. TL’ye saldırıyı Merkez Bankası müdahalesi durdurdu. Aralık’ta yüzde 11’i gördü. Ama altı ayda 2.4 puan düştü. Son günlerde düşüş hızlandı.

Faiz beklentilerine de bakalım. Beklenti Anketinde üç ay sonrası soruluyor. Martta haziran için yüzde 9,2 öngörülmüştü. Haziranda ise eylül faiz beklentisi yüzde 9,5’a yükseldi. Ne diyebilirim!

Vatan