17 gün olimpiyat ve sonra da bayram devreye girdiÄŸi için biraz ekonomi dünyasından uzak kalmıştık. GeçtiÄŸimiz hafta sonu ekonomi verilerini toparlamamıza yetti ama bir yandan Avrupa'nın siyasileri görüÅŸme üzerine görüÅŸme yaparak sorunlara çözüm ararken, diÄŸer taraftan da Avrupa'nın sorunları büyümeye devam ediyor tablosu gündemde.

Markit firması hem sanayi hem de hizmet sektörünü içeren ve Euro Bölgesi Satınalma Yöneticileri Endeksi adıyla anılan endeksinin aÄŸustos endeks deÄŸerini yayınladı. Bu endeks 50 üzerinde bir deÄŸer alırsa ekonomi toparlanıyor ve büyüyor demek, ellinin altındaki düzeyler ise daralma demek. AÄŸustos ayındaki endeks deÄŸeri temmuz ayındaki deÄŸerinden biraz yüksek çıkmakla beraber gene de sadece 46.6 deÄŸeri olarak açıklandı. Euro Bölgesi'nin en büyük iki ekonomisi, yani hem Almanya hem de Fransa'da ekonomik faaliyet daraldı. 46.6 Euro Bölgesi yeniden daralmaya baÅŸlıyor ve üçüncü defa resesyona düÅŸmeye geçecek anlamına geliyor. 46.6 düzeyi, eylül ayındaki Euro Bölgesi verilerinde ciddi bir zıplama görülmezse, genel üçüncü çeyrek GSYÄ°H reel büyümesinin eksi 0.5 deÄŸer almasıyla uyumlu bir deÄŸer düzeyi. Resesyonun genel tanımı peÅŸ peÅŸe iki çeyrek negatif büyüme.

Euro Bölgesi'nde reel üretim 2011 üçüncü çeyreÄŸinden beri sorun yaÅŸamakta. 2011 dördüncü çeyreÄŸinde reel büyüme eksi olmuÅŸtu. 2012 ilk çeyreÄŸinde büyüme ise oldukça durgundu. 2012 ikinci çeyreÄŸinde ise yeniden eksiye dönmüÅŸtü. Euro Bölgesi'nde iÅŸsizlik de Euro döneminin en yüksek düzeyinde olduÄŸundan, ekonomi henüz aÄŸustos verilerinde resmen resesyonda olmasa da resesyon görüntüsü sergiliyor. Reel büyümenin sıfır veya eksi veya artı 0.1 olması arasında da tabii önemli bir fark yok.

DiÄŸer taraftan da Almanya PMI endekslerinde iÅŸaret edilen resesyonun dışında kalmaya, hala devam etmekte. 2012 yılının ikinci çeyreÄŸinde Almanya yüzde 1.1 yıllıklaÅŸtırılmış bir hızla büyümüÅŸ bulunuyor. Almanya 2012 yılının ilk altı ayında da Euro Bölgesi'nin 17 ülkesinden farklı bir yola gitmiÅŸ ve bütçede 10.4 milyar dolar fazla vermiÅŸ. Alman kamu borç senetlerinin faizleri de rekor düzeyde düÅŸük. Bu nedenle 2012 yılının tümü için ise küçük de olsa bir bütçe fazlası beklenmekte.

Ä°spanya ve Ä°talya gibi Güney Avrupa ülkelerinde ise tam tersi bir tablo görülmekte. Bu ekonomiler birkaç çeyrektir daralmaktalar. Bu nedenle de vergi hasılatları azalmakta. Bu nedenle de yatırımcılar borç faizlerini yukarı doÄŸru itmiÅŸ bulunuyorlar. Bu da yeni borç bulmayı ve eskileri ödemeyi çok büyük sorun haline getiriyor. Bütçe açıklarını da azdırıyor.

Ancak Almanya da yakında sorun yaÅŸayacak gibi. Almanya'nın PMI denen satınalma yöneticileri endeksi dört aydır 50 deÄŸerinin hafifçe altında.Yeni sipariÅŸler son üç yılın en yüksek hızıyla en düÅŸük deÄŸerine inmiÅŸ bulunuyor. Önemli ihracat piyasaları Çin ve ABD de yavaÅŸlamakta. PMI deÄŸerleri GSYÄ°H verilerinden önce sinyal veren bir gösterge oluÅŸturur. Bu da Almanya için de endiÅŸe vermekte.

Bu durumda Avrupa Merkez Bankası iyice devreye girmek zorunda. Yeniden faiz düÅŸürmek ve likidite artırmak artık gündeme geliyor gibi. Eylül ayında ilan edilecek yeni iÅŸsizlik raporu politika gidiÅŸatını etkileyecek gibi gözüküyor. Merkez Bankası diÄŸer taraftan da Güney Avrupa ülkelerinin kamu kağıtlarını alma programında da yeni bir yaklaşım arayışına girebilir. Ama yüzde 25 düzeyinde iÅŸsizlik yaÅŸayan Ä°spanya ve büyüyemeyen Ä°talya'da neler yapılabilir konusunda henüz hiçbir ışık yok!

AkÅŸam