Temmuz ayına iliÅŸkin dış ticaret verileri yayınlandı. Veriler ihracat artışının bir miktar yavaÅŸlayarak da olsa devam ettiÄŸini gösterirken, ithalatta ise düÅŸüÅŸ devam ediyor.

Temmuz ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8.5 oranında yükselerek 12.9 milyar dolara ulaÅŸtı. Ä°hracatta artış sürüyor ancak mayıs ve haziran aylarında yıllık bazda artış oranının yüzde 17 ve 20 seviyelerinde olduÄŸunu hatırlarsak, tempoda bir miktar yavaÅŸlama söz konusu. Ayrıca, ihracatın detaylarında, altın ihracatının son dönemde artan bir ÅŸekilde genel ihracatı olumlu etkilediÄŸi ve ihracat rakamlarını yukarı çektiÄŸi görülüyor. Global ortamda da daralma olduÄŸunu düÅŸünürsek yavaÅŸlama anormal bir geliÅŸme deÄŸil.

Buna karşılık ithalat yüzde 1.5 oranında düÅŸerek temmuz ayınnda 20.8 milyar dolar olarak gerçekleÅŸmiÅŸ. Son beÅŸ ayın dördünde ithalatta yıllık bazda azalma görüldü. Ä°lk yedi ay toplamında ihracat yüzde 33'lük artışla 87 milyara ulaşırken ithalat yüzde 15 oranında artarak 138 milyar dolara yükseldi. Ä°hracat artış oranının ithalat artış oranını ikiye katladığını ve ithalatın da son dört aydır azaldığını hatırlatalım. Dış ticaretteki toparlanma ile ilk yedi ayda dış ticaret açığı 50.7 milyar dolar olmuÅŸ. Bu rakam geçen yılın aynı döneminde 63.3 milyar dolar olmuÅŸtu.

ALTIN FÄ°YATLARINDAKÄ° YÜKSELÄ°Åž Ä°HRACATI ETKÄ°LÄ°YOR

Yukarıda da deÄŸindiÄŸimiz üzere, altın ihracatının son dönemdeki ihracat rakamları üzerinde etkisi var. TÜÄ°K verilerine göre parasal olmayan altın ihracatı geçen yılın toplamında 1.5 milyar dolar deÄŸerinde gerçekleÅŸmiÅŸti. Bu yıl ise sadece temmuz ayında gerçekleÅŸen altın ihracatı 1.9 milyar olmuÅŸ. Son dört aydaki (nisan-temmuz dönemi) altın ihracatı 6 milyar dolar civarında. Geçen yılın aynı döneminde altın ihracatı sadece 358 milyon dolar seviyesinde idi. Altın ihracatındaki bu yükseliÅŸ ihracat rakamlarını yukarı çekiyor.

Ä°THALAT AYNI, Ä°HRACATTA Ä°SE 'DALGALI' Ä°STÄ°KRAR FARKI

Dış ticaret verilerini altın ve mevsimsel dalgalanmalara göre düzelttiÄŸimizde ortaya çıkan tablo doÄŸal olarak biraz daha farklı. MevsimselliÄŸe göre düzeltilmiÅŸ verilerde temmuz ayında hem ihracatta hem ithalatta bir miktar düÅŸüÅŸ görüyoruz. Ä°hracat bir önceki aya göre yüzde 1.1 oranında düÅŸerken ithalattaki düÅŸüÅŸ yüzde 1.7 oranında olmuÅŸ. Dış ticaret açığı da bir önceki aya göre yüzde 3 civarında azalmış.

AÅŸağıdaki grafik mevsimselliÄŸe göre düzeltilmiÅŸ dış ticaret verilerindeki son on yıllık seyri özetliyor. GrafiÄŸe bakarak ihracat ve ithalat karşılaÅŸtırması yapacak olursak, ithalatın kabaca geçen yılki seviyelerinde olduÄŸunu ve 2011'in ilk aylarından beri kabaca aylık 20 milyar dolar civarında dalgalandığını söyleyebiliriz. Ä°hracatta ise bir miktar dalgalı ancak istikrarlı bir yükseliÅŸ söz konusu. Geçen yılın yaz aylarında ortalama 11 milyar dolar seviyesinde olan aylık ihracat son iki ayda ortalama 13 milyar dolar seviyesine yükselmiÅŸ durumda.

DiÄŸer yandan altın hariç dış ticaret verilerinin mevsimsel düzeltilmiÅŸ sayıları elimizde yok. Ancak, altın etkisini çıkardığımızda, hem ihracatın hem de ithalatın temmuz ayında yüzde 7 civarında düÅŸtüÄŸünü görüyoruz. Ä°thalattaki düÅŸüÅŸ beklentilerle paralel. Ancak altın hariç ihracatın düÅŸmüÅŸ olması dış talepteki zayıflamaya iÅŸaret ediyor ve içeride büyüme ve istihdam beklentileri açısından olumsuz bir haber. Zayıflayan iç talebe raÄŸmen, sanayi sektörü ihracat ve dış talep sayesinde beklentilerin üzerinde büyümekteydi. Yılın ikinci yarısında bu etki yavaÅŸ yavaÅŸ zayıflayacak ve devreden çıkacak gibi görünüyor.

AkÅŸam